Ta strona wykorzystuje ciasteczka (cookies) w celu zapewnienia maksymalnej wygody w korzystaniu z naszego serwisu. Czy wyrażasz na to zgodę?

Cyfrowa Bukowina – naukowy projekt dokumentacyjny

“Cyfrowa Bukowina” to projekt realizowany we współpracy Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk i Centrum Kompetencji Cyfrowych Uniwersytetu Warszawskiego. Jego celem jest udokumentowanie polskiego dziedzictwa kulturowego na Bukowinie Karpackiej (na terytoriach Rumunii i Ukrainy) oraz zachowanie go dla przyszłych pokoleń.
Na czym polega jego wyjątkowość? Polska kultura najstarszego pokolenia Polaków, którzy osiedlali się na Bukowinie w XVIII i XIX w., przetrwała w bardzo trudnych warunkach politycznych w Związku Radzieckim i w Rumunii. Fakt, że przez ponad 200 lat Polacy ci zachowali swoje niematerialne dziedzictwo kulturowe, należy uznać za niezwykły fenomen nie tylko w kulturze polskiej, ale także europejskiej. 

Wiedza o tym cennym i zanikającym dziedzictwie kulturowym jest obecnie znikoma i trudno dostępna dla szerszego grona odbiorców. Aby to zmienić, chcemy uchwycić jak najpełniej i najrzetelniej świadectwa tego dziedzictwa – poprzez m.in. fotografie, wywiady, nagrania, wspomnienia czy cyfrowe odwzorowania lokalnej architektury. Stworzymy też profesjonalną stronę internetową o charakterze naukowym i popularnonaukowym – skarbnicę wiedzy o polskim dziedzictwie kulturowym na Bukowinie, by możliwe było ich zaprezentowanie wszystkim zainteresowanym w przystępny i atrakcyjny sposób. By zachować pamięć o Ludziach, ich losach, ich języku i ich kulturze.

“Cyfrowa Bukowina” stanowi część większego projektu naukowego realizowanego w latach 2023-2028 pod kierunkiem prof. Heleny Krasowskiej, pn. “Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Encyklopedia wiedzy o Polakach na Bukowinie Karpackiej oraz w Naddniestrzu”. Projekt finansowany jest przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Będzie skupiał się na udokumentowaniu zanikającego fragmentu polskiej kultury narodowej, zwłaszcza ukształtowanej historycznie polszczyzny bukowińskiej i naddniestrzańskiej – bardzo ważnej części kultury tradycyjnej Polaków zamieszkujących obrzeża dawnego państwa polskiego (I RP), które to tereny współcześnie stanowią okręg suczawski w Rumunii i obwód czerniowiecki w Ukrainie oraz region Naddniestrza w Mołdawii. 

 

Nowe technologie na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego

Dziedzictwo kulturowe Polaków mieszkających na Bukowinie Karpackiej jest trudno dostępne i odległe – nie tylko geograficznie. Z każdym rokiem będzie też bardziej odległe czasowo. Jego zachowanie i ochrona możliwe są jednak przy użyciu metod i narzędzi cyfrowych, dzięki którym wiedza i pamięć będą pielęgnowane i dostępne bez ograniczeń, zarówno dla samych Bukowińczyków i ich rodzin, jak i dla wszystkich zainteresowanych – nie tylko na Bukowinie, ale też w Polsce i wszędzie na świecie.

Więcej

Współpraca

Jesteśmy zespołem reprezentującym wspólnie dwie instytucje: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk i Centrum Kompetencji Cyfrowych Uniwersytetu Warszawskiego, utworzonym na potrzeby projektu Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Encyklopedia wiedzy o Polakach na Bukowinie Karpackiej oraz w Naddniestrzu. Projektem kieruje badaczka i miłośniczka Bukowiny, prof. Helena Krasowska z IS PAN. 

Naszym celem jest zachowanie i ochrona unikalnego polskiego dziedzictwa kulturowego na Bukowinie Karpackiej oraz udostępnienie wiedzy o nim szerokiemu gronu odbiorców.

Interesują nas wszystkie przejawy polskiej kultury i tożsamości w mowie, tradycjach, twórczości i życiu codziennym mieszkańców Bukowiny Karpackiej: opowieści, historie, pieśni, tradycyjne stroje, hafty, zwyczaje, profesje, fotografie z rodzinnych archiwów czy domowe pamiątki.

Nasza praca polega na dokumentacji i opracowaniu materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Prowadzimy wywiady i rozmawiamy, fotografujemy, filmujemy, skanujemy. Wszystko to w stałym porozumieniu i tylko za zgodą Osób, które zechcą podzielić się z nami swoją historią.

Prosimy o kontakt mailowy – nasze adresy podajemy poniżej przy każdej osobie z Zespołu.

Kontakt z nami możliwy jest również za pośrednictwem naszych macierzystych jednostek: Instytutu Slawistyki PAN i Centrum Kompetencji Cyfrowych UW.

Projekt finansowany jest przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (moduł Dziedzictwo Narodowe).

Każdy wywiad, pieśń czy opowieść, stroje, fotografie czy pamiątki, którymi się Państwo z nami podzielą – wszystko to udokumentujemy w postaci cyfrowej i utrwalimy dla przyszłych pokoleń. Za Państwa zgodą umieścimy te materiały w internetowej encyklopedii wiedzy o Polakach na Bukowinie, skąd będą dostępne dla Państwa i Państwa bliskich w każdym zakątku świata.

(Współpraca z nami na żadnym etapie nie wiąże się z kosztami.)

Zespół

prof. Helena Krasowska

Kierowniczka projektu

Pochodzi z polskiej rodziny z Bukowiny (z Panki). Pracuje w Instytucie Slawistyki PAN oraz na Uniwersytecie Warszawskim. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień mniejszości narodowych i językowych, biografii językowych, pograniczy kulturowych, pamięci społecznej i jednostkowej, a w szczególności interesuje się wielokulturowością i wielojęzycznością Bukowiny Karpackiej.
Prowadzi badania terenowe na Ukrainie, w Mołdawii, Rumunii oraz Gruzji. Autorka wielu książek naukowych i popularnonaukowych. Jej wielką miłością i pasją jest Bukowina. Jest największym autorytetem i ekspertem do spraw bukowińskich, organizuje konferencje bukowinoznawcze, Bukowińskie Festiwale Nauki (wspólnie z dr Magdaleną Pokrzyńską), pomaga w organizacji Międzynarodowego Folklorystycznego Festiwalu “Bukowińskie Spotkania”, którego dyrektorem jest Zbigniew Kowalski.

Kontakt: helena.krasowska@ispan.edu.pl

dr Magdalena Pokrzyńska

Badaczka Uniwersytetu Zielonogórskiego, o zainteresowaniach koncentrujących się wokół problematyki pogranicza, tożsamości, pamięci społecznej, dziedzictwa i tradycjonalizmu, kształtowania się życia zbiorowego w Polsce zachodniej po 1945 roku, szeroko rozumianej kultury ludowej. Zajmuje się m.in. kulturą i życiem społecznym Polaków na terenach historycznej Bukowiny oraz powojennych migrantów z Bukowiny w Polsce, pamięcią Kresowian, lubuską kulturą regionalna, tożsamością człowieka pogranicza polsko-niemieckiego w wymiarze historycznym i współczesnym.
Razem z prof. H. Krasowską z Instytutu Slawistyki PAN jest autorką i główną organizatorką Bukowińskiego Festiwalu Nauki: https://www.bukowinskifestiwalnauki.eu/

Kontakt: m.pokrzynska@is.uz.zgora.pl

Dominik Purchała

Wicedyrektor Centrum Kompetencji Cyfrowych Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalista od humanistyki cyfrowej oraz wykorzystywania nowych technologii w badaniach humanistycznych i na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego. Inicjator wielu projektów z tego zakresu oraz ekspert od metod i narzędzi cyfrowych na Uniwersytecie Warszawskim i poza nim. Kierownik zespołu CKC UW.

Kontakt: d.purchala@uw.edu.pl

Aneta Daszuta

Specjalistka od projektów z zakresu humanistyki cyfrowej w Centrum Kompetencji Cyfrowych UW. Odpowiada za zarządzanie danymi i metadanymi, organizację pracy przy pozyskiwaniu materiałów, ich porządkowanie oraz opisywanie zgodnie ze standardami.

Kontakt: a.daszuta@uw.edu.pl

Michał Sikora

Ekspert Centrum Kompetencji Cyfrowych UW w zakresie dokumentacji cyfrowej, grafiki i produkcji filmowych. Profesjonalny fotograf, operator kamery, montażysta, twórca wirtualnych spacerów.

Kontakt: mp.sikora@uw.edu.pl

Maciej Tarkowski

Specjalista Centrum Kompetencji Cyfrowych UW w zakresie dokumentacji cyfrowej, fotogrametrii i grafiki trójwymiarowej. Profesjonalny fotograf, montażysta, operator dronów i twórca modeli 3D.

Kontakt: m.tarkowski@uw.edu.pl

Instytucje